صنعت و بازار: با آغاز فصل سرما، کمبود گاز صنایع و تولید کشور را تهدید میکند. وزیر نفت به تازگی از پیشبینی کمبود گاز در فصل سرما بهمیزان دویست میلیون متر مکعب خبر داده است.
کمبود گاز در زمستان به دلیل اوجگیری مصرف خانگی تشدید میشود. با آغاز فصل سرما دولت برای جبران کمبود گاز در بخش خانگی، گاز تحویلی به صنایعی همچون پتروشیمیها، کارخانههای سیمان و نیروگاههای برق را کاهش میدهد. این کاهش انرژی در صنایع اغلب منجر به کاهش تولید و افزایش قیمت در بازارهای وابسته به تولیدات میشود. این در حالی است که صنایع طی چند سال اخیر در تابستان نیز با قطعی مکرر برق رو به رو بودند. موضوعی که علاوه بر از کاهش ظرفیت و خسارت تولید و افزایش قیمتها منجر به خسارت مصرفکنندگان به دلیل نوسانات برق و آسیب لوازم خانگی و برقی شد.
به گفته مسئولان وزارت نفت سال گذشته در فصل سرما حدود ۸۵۰ میلیون مترمکعب در روز گاز شیرین در شبکه وجود داشت و روزانه حدود با ۲۵۰ میلیون متر مکعب کسری گاز رو به رو بودیم. همین موضوع باعث شد گازرسانی به صنایع محدود شود تا جبران کمبود گاز در بخش خانگی شود.
آمارها نشان میدهد در سال ۹۹ از مجموع ۲۳۳ میلیارد متر مکعب مصرف گاز طبیعی کشور، ۱۲۲ میلیارد مترمکعب در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده مصرف شده است. در این میان سهم صنایع عمده ۲۴ میلیارد مترمکعب و سهم نیروگاهها ۶۶ میلیارد متر مکعب بوده است.
یکی از دلایل کمبود انرژی طی سالهای اخیر کاهش سرمایهگذاری در امور زیربنایی و صنایع نفت و گاز است. تحریم سرمایهگذاری در بخش نفت و گاز را به طور کامل متوقف کرده است و از همین رو هر سال کمبود گاز تشدید میشود.
به گفته وزیر نفت تنها صنعت گاز به ۸۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد تا طی هشت سال بتواند ظرفیت تولید گاز را به یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب در روز برساند.
نامناسب بودن الگوی مصرف، استاندارد نبودن وسایل گرمایشی و هدررفت گاز در بخش خانگی یکی از دلایل کمبود گاز در ایران است. براساس آمارهای موجود بیش از ۲۵ میلیون بخاری دودکشدار در کشور وجود دارد که یکی از اصلیترین مسیرهای هدررفت منابع گاز است.
بیشتر از سرمایهگذاری به مدیریت بهینه نیاز داریم
آرش نجفی، رئیس انجمن بهینه سازی مصرف سوخت معتقد است: دولت با جایگزینی بخاری گازی گریدیک، علاوه بر جبران کمبود گاز در زمستان مانع قطعی گاز صنایع بزرگ پتروشیمی و فولادی شود.
وی افزود: یکی از استراتژیهای اصلی تولید در دنیا برای جبران کمبود انرژی، کاهش و بهینهسازی مصرف است. علت این مسئله در کشور ما بیتوجهی اجرایی به این موضوع است که هر سال باعث فشار به شبکه گاز و مشکلات صنایع و قطعی گاز میشود.
نجفی ادامه داد: برای جبران کمبود گاز بیش از سرمایهگذاری به مدیریت بهینه نیاز داریم. برای جبران کسری گاز که حدود ۲۰۰ میلیون متر مکعب در روز است، ۷۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز است اما با سرمایهگذاری ۴ تا ۵ میلیارد دلار و تعویض فقط بخاریهای گازی گرید یک و نصب و راهاندازی آنها میتوانیم حدود ۱۲۰-۱۰۰ میلیون متر مکعب گاز را در کشور فارغ از مزایا دیگر صرفهجویی کنیم و با قیمت تجاری به بخش صنایع و پتروشیمی گاز را بفروشیم و به تولید و صادرات و رونق اقتصادی کمک کنیم.