از هفته گذشته طرح ایران برای احیای برجام با گروه ۱+۴ به مذاکره گذاشته شده و آمریکا نیز به صورت غیرمستقیم در جریان مذاکرات است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که مذاکرات وین، تاثیری مستقیم بر قیمت دلار و متعاقبا سایر بازارها خواهد داشت. این در حالی است که با گذشت چند روز از آغاز این مذاکرات به دلیل بخش اخبار ضد و نقیص در رابطه با پیشرفت مذاکرات بازارها هنوز در فاز احتیاط به سر می برند و حتی در وضعیت قرمز قرار گرفته اند.
بازار سهام در حالت نزولی قرار گرفته و به اخبار و حواشی مذاکرات در وین واکنش خاصی نشان نمیدهد و روند منفی شاخص و افزایش صفهای فروش ادامه دارد. در پایان معاملات شنبه ۲۱ فروردین ماه، بازار سهام به روند فرسایشی خود ادامه داد و شاخص کل بورس با افتی ۹ هزار واحدی مواجه شد.
هم چنین در حال حاضر نرخ هر قطعه نیمسکه بهار آزادی ۶ میلیون و۲۲۰ هزار تومان، ربع سکه چهار میلیون تومان و سکه یک گرمی هم ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام شد. نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۳۹ هزار تومان رسید.
سناریوهای تاثیرگذار در بازارهای مالی
کامران ندری، کارشناس اقتصادی در این زمینه میگوید: نرخ دلار را انتظارات تورمی تعیین می کند و اگر در این روزها کاهش نسبی قیمت دلار را شاهد هستیم به دلیل این است که جلساتی امیدوارکننده در حال برگزاری است و بازار به این مذاکرات خوشبین شده است.
وی افزود: همین که ممکن است تحریم ها برداشته شود سوی امیدی را برای بازارهای مالی ایجاد کرده است و که کمی انتظاررات تورمی را کاهش یافته وهیجانات و التهابات بازارها فروکش کرده است. این اتفاق را در زمان روی کار آمدن بایدن نیز شاهد بوده ایم. بنابراین در حال حاضر نه جو مثبتی بر بازارها حاکم است و نه جوی منفی. آرامش وجود دارد تا نتیجه این رفت و آمدها مشخص شود.
ندری ادامه داد: اگر تحریم ها برداشته شود و بتوانیم نفت بفروشیم و از درآمد آن استفاده کنیم می توان امیدوار بود که این اتفاق می تواند بر روی بازار ارز تاثیرگذار باشد. البته اینکه چه نرخی را سیاست گذار در بازار ارز انتخاب می کند سوال بسیار مهمی است که البته هنوز زود است که در رابطه با آن صحبت کنیم.
این کارشناس اقتصادی افزود: از طرفی دیگر زیرساختهای ما ربطی به تحریمهای خارجی ندارند، هر چند تحریم در تشدید ضعف این زیرساختها تأثیر داشت. نهادهای اقتصادی کشور بسیار ضعیف هستند. یکی از مشکلات بزرگ اقتصاد ما کسری بودجه است که نمیتوانیم به شکل صحیح آن را مرتفع کنیم. مشکلات بانکها و ناترازیهای ریشه دارشان، نظام تأمین اجتماعی و صندوقهای بازنشستگی پرچالش، ساختار ضعیف مالیاتی، نظام حمایتی پر مشکل که به درستی کار نمیکند و کارآمدی و اثربخشی لازم را ندارد، پایین بودن بهره وری نیروی انسانی، تکنولوژی بسیار فرسوده تولید و… سالهای سال است که در اقتصاد ما رخنه کرده است.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی نرخ دلار با توجه به نرخ تورم بسیار بالای کشور نرخ نسبتا درستی است و اگر نرخ ارز خیلی کاهش پیدا کند می تواند برای تولید داخل مسئله آفرین شود. در۳۰ سال اخیر، دربسیاری از کشورها مشکلی بهعنوان تورم وجود ندارد. درشرایطی که نرخ تورم دراکثرکشورهای دنیا زیر۵ درصد است، هدفگذاری تورم ۲۲ درصدی برای سال گذشته نشان میدهد که فاصله زیادی با اهداف خود داریم.
ندری افزود: همچنین پایین آمدن شدید نرخ ارز و بالا بودن سطح قیمت های داخلی می تواند موجب افزایش شدید واردات در کشور شود که مساله واردات مشکلات بسیاری را بر سر راه تولید قرار خواهد داد. بنابراین بعید است نرخ ارز را بتوان خیلی کاهش داد و آن را به پایین تر از ۲۰ هزار تومان رساند چون این نرخ با شرایط اقتصاد کشور سازگار نیست. اگر نرخ ارز کاهش پیدا کند انگیزه بالایی برای واردات ایجاد خواهد شد و به تولید ضربه خواهد زد. نرخ راز در حال حاضر با نرخ تعادلی خود فاصله ای ندارد اما اینکه به زیر ۲۰ هزار تومان برسد بعید است .